სამომხმარებლო პროდუქციის უსაფრთხოების კონტროლი გაფართოვდა

2021 წლის 1 ივლისიდან უსაფრთხოების სავალდებულო მოთხოვნებს უნდა დაექვემდებაროს საქართველოს სავაჭრო ქსელში განთავსებული შემდეგი პროდუქცია:

• სათამაშოები;
• ინდივიდუალური დაცვის საშუალებები (მექანიკური ზემოქმედებისგან, სითხეებისგან, სიცივისა და სიცხისგან/ხანძრისგან და სხვა დაცვა);
• მანქანა-დანადგარები (ნაწილობრივ).

სახელმწიფო კონტროლს განახორციელებს ბაზარზე ზედამხედველობის სააგენტო.

შესაბამისი ტექნიკური რეგლამენტები მთავრობამ ჯერ კიდევ 2020 წლის იანვარ-თებერვალში მიიღო. https://matsne.gov.ge/document/view/4776792?publication=0; https://matsne.gov.ge/document/view/4793418?publication=0; https://matsne.gov.ge/document/view/4793455?publication=0; მიუხედავად ამისა, უსაფრთხოების მოთხოვნების დაცვას სავალდებულო ხასიათი არ მიუღია და მეწარმეებს მიეცათ 1 წელი, რათა ახალი რეგულაციებისათვის მომზადებულიყვნენ. თუმცა, 2020 წლის დეკემბერში ზემოაღნიშნული მოთხოვნების ამოქმედება კიდევ 6 თვით, 2021 წლის 1 ივლისამდე გადაიდო.

ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს ინფორმაციით, ამოქმედების ვადის გადაწევა მოხდა მეწარმეთა თხოვნით, რადგან მათ კორონავირუსის პანდემიის გამო, ვერ შეძლეს ახალ რეგულაციებთან საკუთარი საქმიანობის შესაბამისობაში მოყვანა.

მისასალმებელია, რომ ბოლოს და ბოლოს იწყება ზემოაღნიშნული პროდუქციის კონტროლი, რაც მოქალაქეების, განსაკუთრებით კი ბავშვების ჯანმრთელობასა და სიცოცხლეს უკეთ დაიცავს.

ამავე დროს, აღსანიშნავია, რომ უკვე მეორედ გადაიდო აირად საწვავზე მომუშავე მოწყობილობებზე უსაფრთხოების მოთხოვნების გავრცელება. შესაბამისი დადგენილება მთავრობამ, ასევე, 2020 წლის დასაწყისში მიიღო, რომელიც 1 წლის შემდეგ უნდა ამოქმედებულიყო, მაგრამ ჯერ 2021 წლის 1 ივლისამდე, ახლა კი 1 სექტემბრამდე გადაიდო. გადადების მიზეზის თაობაზე ველით ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს პასუხს.

ჯერჯერობით გაურკვეველია ისიც, თუ რამდენად ფართოა იმ ქიმიური ნივთიერებების ჩამონათვალი, რომლებიც სათამაშოებშია რეგლამენტირებული. ტექნიკური რეგლამენტი სათამაშოების უსაფრთხოების შესახებ ქიმიური ნივთიერებების მხოლოდ მცირე ნაწილს ეხება, მაშინ როდესაც ამ პროდუქციის წარმოებისას გაცილებით მეტი საშიში ნივთიერება შეიძლება იყოს გამოყენებული. მაგალითად, რეგლამენტში არ არის ნახსენები ფტალატები, რომელთა შემცველობა სათამაშოებში მკაცრად იზღუდება ევროკავშირსა და სხვა ქვეყნებში და რომელთა გადამეტებული ოდენობა ჩვენმა ორგანიზაციამ 44-დან 21 სათამაშოში აღმოაჩინა ჯერ კიდევ 2016-2017 წლებში. ამის თაობაზე მეტი ინფორმაციისათვის იხილეთ  https://www.momxmarebeli.ge/articles/213.

ხელისუფლების ინფორმაციით, სხვა ქიმიურ ნივთიერებებთან დაკავშირებით ცალკე ნორმატიული აქტი უნდა მიღებულიყო. თუმცა, მიიღეს თუ არა, ამის თაობაზე პასუხს ველით ბაზარზე ზედამხედველობის სააგენტოსგან. 

ასეა თუ ისე, უსაფრთხოების კონტროლს დაქვემდებარებული პროდუქციის გაფართოება ნამდვილად წინგადადგმული ნაბიჯია. ახლა სახელმწიფო სტრუქტურებისა და მეწარმეების ეფექტიან მუშაობაზე და საზოგადოების აქტიურობაზეა დამოკიდებული, თუ რამდენად მოხდება მიღებული მოთხოვნების შესრულება.

------

როგორც გაირკვა, არ მიღებულა დამატებითი ნორმატიული აქტი, რომელიც სათამაშოებში საშიში ქიმიური ნივთიერებების ფართო სპექტრის რეგულაციას მოახდენს. ამის გარეშე სათამაშოების უსაფრთხოების კონტროლი სრულფასოვანი ვერ იქნება. ბაზარზე ზედამხედველობის სააგენტოს ინფორმაციით, ამ ნორმატიულ აქტზე მუშაობა მიმდინარეობს და უახლოეს ხანებში უნდა იყოს მიღებული.

------

29 ივლისს ბაზარზე ზედამხედველობის სააგენტოდან მივიღეთ პასუხი აირად საწვავზე მომუშავე მოწყობილობებთან დაკავშირებული უსაფრთხოების კონტროლის გადავადებასთან დაკავშირებით. მიზეზად კვლავ პანდემიით გამოწვეული სირთულეები სახელდება, რის გამოც, რეგულაციის გადავადების თხოვნით, მეწარმეებმა ისევ მიმართეს ხელისუფლებას.

საგულისხმოა, რომ ამასობაში მოცემული რეგლამენტის ამოქმედება არა 2021 წლის 1 სექტემბრამდე (როგორც ადრე ვიუწყებოდით), არამედ 1 დეკემბრამდე გადავადებულა. 1 კვირის განმავლობაში მთავრობამ ამ საკითხთან დაკავშირებით ორი დადგენილება მიიღო და რეგლამენტის ძალაში შესვლა ახლა უკვე მესამედ გადაიდო!

გარდა ამისა, ცვლილებების შედეგად, ახალი მოთხოვნები არ გავრცელდება იმ მოწყობილობებსა და საამწყობრო ნაწილებზე, რომელთა ბაზარზე განთავსება მოხდა 2021 წლის 1 დეკემბრამდე. ანუ ნოემბრის ბოლომდე (თუ რეგლამენტის ამოქმედება კიდევ არ გადავადდა!) თავისუფლად შეიძლება ისეთი პროდუქციის შემოტანა, რომელიც უსაფრთხოების გაზრდილ მოთხოვნებს არ დააკმაყოფილებს და ეს პროდუქცია შეიძლება 1 დეკემბრის შემდეგაც დაუბრკოლებლად გაიყიდოს!

ამგვარად, კვლავ მომხმარებელთა უსაფრთხოების ხარჯზე ხდება მეწარმეთა ინტერესების დაკმაყოფილება. ამავე დროს, ასეთი გადავადებების შედეგად, რეფორმების პროცესის წინასწარ განჭვრეტა სულ უფრო რთულდება. ზიანდება იმ კეთილსინდისიერი მეწარმეების ინტერესები, რომლებიც ცდილობენ თავისი საქმიანობა საკანონმდებლო ცვლილებებს დროულად მიუსადაგონ და ხდება კანონმორჩილების დემოტივაცია.